نيمه شعبان سالروز تولد حضرت مهدي(عج)، امام دوازدهم شيعيان است که در دوران غيبت به سر مي‌برد. در برخي روايات، شب نيمه شعبان پس از شب قدر برترين شب‌ها دانسته شده است. گروهي از شيعيان در اين شب به شب زنده‌داري و اعمال مذهبي مشغول مي‌شوند. برخي از اهل سنت و طريقت‌هاي تصوف نيز به فضيلت اين شب معتقدند.

جشن نيمه شعبان از جشن‌هاي بزرگ شيعيان است که به مناسبت ميلاد امام مهدي(عج) برگزار مي‌شود. در ايران، مسجد جمکران و در عراق، کربلا محل تجمع شيعيان در نيمه شعبان است. روز نيمه شعبان در تقويم رسمي ايران تعطيل رسمي است و روز جهاني مستضعفان نام گرفته است.

بر اساس گزارش‌هاي تاريخي و طبق ديدگاه مشهور شيعه پانزدهم شعبان سال ۲۵۵ يا ۲۵۶ق روز تولد امام زمان(عج)، داوزدهمين امام شيعيان است که در غيبت به سر مي‌برد. دسته‌اي از روايات، حاکي از اهميت نيمه شعبان به همين سبب است.

شيعيان به مناسبت سالروز ميلاد امام مهدي(ع) اقدام به برگزاري جشن، چراغاني‌هاي گسترده، مولودي‌خواني، قرباني کردن و غذا دادن به فقرا مي‌کنند. برگزاري اين جشن‌ها در ايران پررنگ‌تر است. مسجد جمکران از ميزبانان اصلي برگزاري جشن‌هاي مهدويت در ايران است. اين روز در ايران تعطيل و روز جهاني مستضعفان ناميده شده است. در عراق نيز شيعيان ضمن برگزاري جشن نيمه شعبان، به زيارت امام حسين(ع) مي‌روند. پياده‌روي به سمت کربلا در ايام نيمه شعبان مرسوم است. جشن‌هاي نيمه شعبان توسط شيعيان بحرين، يمن، مصر، لبنان و سوريه و هند نيز برگزار مي‌شود.

اعمال نيمه شعبان

اعمال شب و روز نيمه شعبان

شب نيمه شعبان

• غسل کردن که باعث تخفيف گناهان مي‌شود.

• احياء اين شب به نماز، دعا و استغفار.

• خواندن دعاي کميل.

• زيارت امام حسين(ع) که باعث بخشش گناهان مي‌شود. بر اساس برخي از روايات، روح ۱۲۴ هزار پيامبر ايشان را در اين شب زيارت مي‌کنند. در شرايطي که امکان زيارت نيست به مکان بلندي رفته و به سمت راست و چپ نگاه کند سپس سر را به سمت آسمان بلند نموده و امام حسين را با اين کلمات زيارت کند

اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يا اَبا عَبْدِاللّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْکَ وَ رَحْمَةُاللّهِ وَ بَرَکاتُهُ.

• خواندن دعاي زير که در حکم زيارت امام زمان(عج) است:

اَللّهُمَّ بِحَقِّ لَيْلَتِنا (هذِهِ) وَ مَوْلُودِها وَ حُجَّتِکَ وَ مَوْعُودِهَا الَّتي قَرَنْتَ اِلي فَضْلِها فَضْلاً فَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ صِدْقاً وَ عَدْلاً لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِکَ وَلا مُعَقِّبَ لاِياتِکَ نُورُکَ الْمُتَاَلِّقُ وَ ضِياَّؤُکَ الْمُشْرِقُ وَ الْعَلَمُ النُّورُ في طَخْياَّءِ الدَّيْجُورِ الْغائِبُ الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ وَ کَرُمَ مَحْتِدُهُ وَالْمَلاَّئِکَةُ شُهَّدُهُ وَاللّهُ ناصِرُهُ وَ مُؤَيِّدُهُ اِذا آنَ ميعادُهُ وَالْمَلاَّئِکَةُ اَمْدادُهُ سَيْفُ اللّهِ الَّذي لا يَنْبوُ وَ نُورُهُ الَّذي لا يَخْبوُ وَ ذوُالْحِلْمِ الَّذي لا يَصْبوُا مَدارُ الَّدهْرِ وَ نَواميسُ الْعَصْرِ وَ وُلاةُ الاْمْرِ وَالْمُنَزَّلُ عَلَيْهِمْ ما يَتَنَزَّلُ في لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ اَصْحابُ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ تَراجِمَةُ وَحْيِهِ وَ وُلاةُ اَمْرِهِ وَ نَهْيِهِ اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلي خاتِمِهْم وَ قآئِمِهِمُ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوالِمِهِمْ اَللّهُمَّ وَ اَدْرِکَ بِنا أيّامَهُ وَظُهُورَهُ وَقِيامَهُ وَاجْعَلْنا مِنْ اَنْصارِهِ وَاقْرِنْ ثارَنا بِثارِهِ وَاکْتُبْنا في اَعْوانِهِ وَ خُلَصائِهِ وَ اَحْيِنا في دَوْلَتِهِ ناعِمينَ وَ بِصُحْبَتِهِ غانِمينَ وَ بِحَقِّهِ قآئِمينَ وَ مِنَ السُّوءِ سالِمينَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ وَالْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمينَ وَ صَلَواتُهُ عَلي سَيِّدِنا مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِيّينَ وَ الْمُرْسَلينَ وَ عَلي اَهْلِ بَيْتِهِ الصّادِقينَ وَ عِتْرَتِهَ النّاطِقينَ وَالْعَنْ جَميعَ الظّالِمينَ واحْکُمْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ يا اَحْکَمَ الْحاکِمينَ النّاطِقينَ وَالْعَنْ جَميعَ الظّالِمينَ واحْکُمْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ يا اَحْکَمَ الْحاکِمينَ.
• صلوات هر روز که در وقت زوال به خواندن آن سفارش شده است.

• خواندن دعاي زير که پيامبر(ص) در شب نيمه شعبان مي‌خواندند:

اَللّهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْيَتِکَ ما يَحُولُ بَيْنَنا وَ بَيْنَ مَعْصِيَتِکَ وَ مِنْ طاعَتِکَ ما تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَکَ وَ مِنَ الْيَقينِ ما يَهُونُ عَلَيْنا بِهِ مُصيباتُ الدُّنْيا اَللّهُمَّ اَمْتِعْنا بِاَسْماعِنا وَ اَبْصارِنا وَ قُوَّتِنا ما اَحْيَيْتَنا وَاجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنّا وَاجْعَلْ ثارَنا عَلي مَنْ ظَلَمَنا وَانْصُرنا عَلي مَنْ عادانا وَلا تَجْعَلْ مُصيبَتَنا في دينِنا وَلا تَجْعَلِ الدُّنْيا اَکْبَرَ هَمِّنا وَلا مَبْلَغَ عِلْمِنا وَلا تُسَلِّطْ عَلَيْنا مَنْ لا يَرْحَمُنا بِرَحْمَتِکَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ.
• ذکرهاي “سُبْحانَ اللّهِ”، “الْحَمْدُلِلّهِ”، “اللّهُ اَکْبَرُ” وَ “لا اِلهَ اِلا اللّهُ” صد مرتبه گفته شود.

• خواندن نماز جعفر طيار.

• خواندن چهار رکعت نماز، در هر رکعت حمد و توحيد صد مرتبه پس از نماز دعاي زير خوانده شود:

اَللّهُمَّ اِنّي اِلَيْکَ فَقيرٌ وَمِنْ عَذاِبکَ خائِفٌ مُسْتَجيرٌ اَللّهُمَّ لا تُبَدِّلْ اِسْمي وَلا تُغَيِّرْ جِسْمي وَلاتَجْهَدْ بَلاَّئي وَلا تُشْمِتْ بي اَعْداَّئي اَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِق ابِکَ وَ اَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذابِکَ وَ اَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ اَعُوذُبِکَ مِنْکَ جَلَّ ثَناَّؤُکَ اَنْتَ کَما اَثْنَيْتَ عَلي نَفْسِکَ وَ فَوْقَ ما يَقُولُ الْقآئِلُونَ.
دعاي زير ۲۱ مرتبه در شب نيمه شعبان بين نماز مغرب و عشا (پيش از حرف زدن) خوانده شود:
?? بســــــــمِ اللهِ الـرَّحـمنِ الــرَّحيــمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
* اللّهُمَّ اِنَّکَ عَليمٌ حَليمٌ ذوُ اَناةٍ وَلا طاقَةَ لَنا بِحُکمِکَ
خداوندا! همانا که تو آگاه، شکيبا، بردبار و دير مأخذه کن هستي و ما تحمل حکم تورا نداريم
* يااللهُ يَااللهُ يَااللهُ، اَلاَمَانُ اَلاَمَانُ اَلاَمَانُ مِنَ الطّاعونِ وَالوَبَاءِ
خداوندا، خداوندا، خداوندا، به تو پناه مي برم، پناه، پناه، از بلاي طاعون و وبا
* ومَوتِ الفُجاةِ وَ سُوءِالقَضَاءِ وَ شَمَاتَةِ الأعداءِ
و مرگ ناگهاني، پيش آمد وسرنوشت ناگوار ، سرزنش و دشمني دشمنان.
* ربَّنَا اکشِف عَنَّا العَذَابَ إنَّا موُقِنوُن إنَّا موُمِنوُن
پروردگارا! هر نوع گرفتاري را از ما دور ساز، به راستي که ما به تو ايمان و يقين داريم.
* برَحمَتِکَ يا اَرحَمَ الرّاحِمينَ
به مهربانيت،اي مهربان ترين مهربانان

روز نيمه شعبان

زيارت امام زمان که در هر زمان و مکان نيز استحباب دارد.

دعا براي تعجيل امام زمان(ع)